Shop 
Kennisbank Teeltwisseling Substraatmatten Hoe recycle en hergebruik je substraatmatten?Hoe kun je substraatmatten recyclen en hergebruiken?
Geschreven door Tom de Haas | Laatste update: 22-04-2022
Tijdens de teeltwisseling kiezen telers er vaak voor om de gebruikte substraatmatten te vervangen voor nieuwe substraatmatten, om de nieuwe teelt zo hygiënisch mogelijk te kunnen beginnen. In het kader van duurzaam telen kun je ervoor kiezen om de gebruikte substraatmatten te hergebruiken of te recyclen door ze op een milieuvriendelijke manier te laten verwerken. Dit brengt echter wel verschillende risico’s met zich mee.
In dit artikel gaan we in op de volgende punten:
Het hergebruiken van substraatmatten gaat gepaard met een aantal risico’s. Daarom is het van belang om je bewust te zijn van deze risico’s en deze mee te nemen in je overweging. Neem de onderstaande punten mee in je overweging:Aanwezigheid van ziekteverwekkers
In substraatmatten kunnen zich allerlei ziekteverwekkers bevinden. Deze hebben misschien geen schade aangericht in de laatste teelt, maar dat is geen garantie dat ook de nieuwe teelt onaangetast blijft. Jonge planten zijn namelijk veel kwetsbaarder dan volgroeide planten. De kans op besmetting van het nieuwe gewas is dus vrij groot, waardoor je tijdens de nieuwe teelt waarschijnlijk veel gewasbeschermingsmiddelen en/of natuurlijke vijanden zal moeten inzetten.Minder goede watercapaciteit
Tijdens een teelt verandert de structuur van de substraatmatten sterk. Dit heeft invloed op de watercapaciteit, waardoor het moeilijker wordt om de juiste hoeveelheid water toe te dienen aan het nieuwe gewas. Ook is de waterverdeling minder evenwichtig – zowel binnen de afzonderlijke matten als tussen de matten onderling. In de praktijk betekent dit dat je meer water nodig zal hebben.Tragere inworteling
Ook zal de inworteling van de nieuwe planten trager verlopen door deze verandering in de structuur. Hierdoor komt het gewas later in productie. Wanneer het gewas eenmaal in productie komt, groeit dit vegetatiever, waardoor het oogsten vanwege de krachtige lengtegroei meer tijd kost.Hogere kosten
Wanneer je bovenstaande risico’s bij elkaar optelt, ziet je dat het hergebruiken van substraatmatten eigenlijk niet leidt tot kostenbesparingen. Je zal tijdens de nieuwe teelt meer geld moeten uitgeven aan de (preventieve) inzet van gewasbeschermingsmiddelen, er zal meer water verbruikt worden en ook zullen de arbeidskosten in de meeste gevallen toenemen.
| |
___
Whitepaper 'Substraatmatten: van kiezen tot recyclen'
Substraatmatten hebben een grote invloed op de wortelontwikkeling van een plant. Daarmee spelen ze een grote rol in het teeltproces. Maar hoe bepaal je welke substraatmat het beste bij je gewas past? En hoe zit het met de plaatsing en duurzaamheid? Dit en meer vind je in het gratis whitepaper. Downloaden is simpel.
|
Aandachtspunten bij het hergebruiken van substraatmatten
Wil je ondanks de hierboven genoemde risico’s toch jouw substraatmatten hergebruiken, dan dien je rekening te houden met een aantal aandachtspunten. Ook is het belangrijk om je goed te laten adviseren.
Drainwater bemonsteren
Laat het drainwater van de substraatmatten bemonsteren voordat je het nieuwe gewas plant. Zo weet je welke schadelijke micro-organismen er aanwezig zijn in de substraatmatten, zodat je hier direct maatregelen tegen kunt treffen. Is er sprake van een zeer hoge ziektedruk, dan is het de overweging waard om toch nieuwe matten aan te schaffen in plaats van matten hergebruiken.
Beschadigde matten vervangen
Kijk ook na of er matten beschadigd zijn. Wanneer dit het geval is, vervang ze dan voor nieuwe matten. Een beschadigde substraatmat heeft namelijk minder volume, slechte zuurstofomstandigheden en vormt hierdoor een aantrekkelijke broedplaats voor allerlei soorten ziekteverwekkers.
Substraatmatten stomen
Daarnaast is het aan te raden om de substraatmatten die je wilt hergebruiken, te stomen voor aanvang van de nieuwe teelt. De hoge temperatuur van het stoom zal een (groot) deel van de ziekteverwekkers in de substraatmatten doden, waardoor de kans op besmetting van het nieuwe gewas kleiner wordt.
Druppelsysteem reinigen
Reinig ook het druppelsysteem voor aanvang van de nieuwe teelt. Dit is bij het gebruik van nieuwe substraatmatten al belangrijk, maar wanneer je substraatmatten gaat hergebruikt, is dit absoluut noodzakelijk. In het druppelsysteem kunnen zich tijdens de vorige teelt bacteriën en andere micro-organismen verzameld hebben. Wanneer deze terecht komen in de hergebruikte substraatmatten, brengt dit een nog groter risico op besmetting van de jonge planten met zich mee.
Ammonium vermijden
Wanneer je de gebruikte substraatmatten vol gaat zetten, vermijd dan het gebruik van ammonium. De aanwezige bacteriën in de matten zullen dit omzetten in nitraat, wat veel zuurstof kost en kan leiden tot grote pH-dalingen in de mat. (Wanneer het nieuwe gewas eenmaal geplant is, kun je wel gebruik maken van ammonium; het water staat dan immers niet voor een langere tijd stil).